Rustig bevallen: We zouden allemaal wel willen dat we dat en dan het liefst ook zonder pijn kunnen bevallen, maar we kennen bevallingen vooral van het beeld dat Hollywood ons heeft voorgeschoteld: Een zwetende vrouw in het ziekenhuis bed met het haar in de war. Schreeuwend van de pijn die iemands hand verbrijzelt en haar man uitkaffert dat ze nooit meer kinderen wil. Soms een humoristisch beeld, maar over het algemeen is het niet bepaald uitnodigend.
Wat het ook niet is, is realistisch. Rustig bevallen is namelijk wel mogelijk en daarvoor is het handig
om te weten hoe de dingen nou werken:
Bevalhormonen
Tijdens een bevalling spelen drie hormonen de hoofdrol:
- Oxytocine, het knuffelhormoon: Het drijvende hormoon achter de weeën die ik ook wel de
‘weeën motor’ noem. - Edorfine, het feel-good hormoon: Je natuurlijke drugs. Het stilt pijn en helpt je die
welbekende bubbel in. - Adrenaline, energie-booster hormoon: Maakt je helder, alert, en geeft je knetter veel energie.
Om goed te bevallen heb je de adrenaline pas nodig tijdens de persfase. Elk moment daarvoor heeft het eigenlijk nog niks te zoeken. Sterker nog: Adrenaline in de ontsluitingsfase van de bevalling werkt averechts. Het remt namelijk de weeën.
Evolutie van bevalhormonen
Hoe zit dat dan?
Dit is waar onze evolutie om de hoek komt kijken:
Ons oerbrein scant constant de omgeving af op gevaar. Op het moment het gevaar constateert
wordt er meteen een seintje verzonden die zorgt dat er adrenaline wordt afgegeven. Adrenaline heb je nodig bij gevaar, want dat maakt je helder, alert en geeft je ineens heel veel energie. Heel vroeger betekende dat meer dan eens dat je leven werd gered. Bijvoorbeeld als je plots werd aangevallen door een roofdier of iemand van een rivaliserende stam. Adrenaline was letterlijk je life-safer.
Stel je eens voor dat je in die tijd aan het bevallen was. Een proces dat al je aandacht vraagt en
waarbij je niet op je omgeving kunt letten. Als er dan ineens een roofdier oppopt, omdat hij wellicht van veraf bloed rook, dan moest je als de wiedeweerga maken dat je weg kwam. Anders was het 1, 2, 3 mama en baby zijn avond-eten voor de wolven roedel.
Tegenwoordig zijn wij niet meer zo snel in levensgevaar, maar het werkt nog steeds wel zo. Dus op het moment dat er tijdens jouw bevalling iets gebeurt waar je je onveilig bij voelt, stokt min of meer de bevalling. De adrenaline maakt je nl. klaar om te vluchten of vechten.
Veilig & rustig bevallen
Ik heb het dan niet over je onveilig voelen als in vrezen voor je leven. Onveiligheid laat zich nu veelal zien in andere vormen zoals: Pijn hebben, je onprettig voelen, angst of zorgen hebben, je ergeren, in onzekerheid zijn, je niet gehoord voelen, je niet serieus genomen voelen etc. . Alle vormen waar je je enigszins ongemakkelijk bij voelt, kunnen al adrenaline triggeren.
Dan nu, de hamvraag: Kun je voorkomen dat er te vroeg adrenaline wordt aangemaakt?
Dat is per persoon verschillend, en soms ingewikkeld omdat iedereen zijn eigen triggers heeft en deze triggers ook onbewust aanwezig kunnen zijn. Maar met deze kennis kun je wel invloed uitoefenen op de bevalling. Ik zou nl. zeggen: Je kunt er van uit gaan dat er altijd wel adrenaline wordt getriggerd. Zorg er dan voor dat jij voor jezelf uitzoekt welke triggers dat zouden kunnen zijn en wat je kan doen om het tij te keren als je merkt dat het gebeurt. Doe een cursus, schakel een doula in of bereid je samen met je partner goed voor. Kennis is macht.
Download mijn ebook: De doula checklist, in 5 stappen meer grip op je bevalling